ارزش بازار مفهومی ساده است اما در بررسی اینکه آیا سهم مورد نظر ما ارزش خرید دارد یا خیر میتواند به ما کمک کند. این مقاله حاوی نکات ارزشمندی است که میتواند در تحلیل بنیادی یک سهم به شما کمک شایانی کند.
ارزش بازار سهم (Market Capitalization) چیست؟
اگر بخواهیم خیلی ساده بگوییم، ارزش بازار همان ارزش روز یک شرکت بورسیه که از حاصل ضرب قیمت روز سهام در تعداد سهم‌های منتشر شده توسط شرکت بدست می‌آید. شرکت هایی که ارزش بازار بزرگ‌تری دارند، بر شاخص کل بورس تاثیرگذاری بیشتری دارند. ارزش روز بازار هر سهم را میتوانید توی سایت سازمان بورس TSETMC در تابلوی هر سهم ببینید. برای مثال در شکل زیر ارزش بازار نماد وپخش را مشاهده میکنید.
قیمت ارزش بازار به بیلیون است و اگر نشانگر موس را روی عدد ارزش بازار نماد نگه دارید، این عدد به صورت کامل برای شما نمایش داده میشود. هر چقدر ارزش بازار یک سهم بیشتر باشد، منفی ها و مثبت آن تاثیر بیشتری بر روی شاخص کل دارد.
بررسی ارزش بازار یک سهم چه فایده ای دارد؟
کوچک یا بزرگ، این مسئله ای است که بسیاری از افراد را از برخی سهم های بورسی فراری میدهد. در اینجا ما نمی‌خواهید این مسئله را تایید کنیم اما سهم های کوچک طرفدار بیشتری دارد. میتوانید از روی عدد ارزش بازار یک سهم ببینید چه شرکت هایی کوچک‌ترند و میتوانند حرکت های شارپی (چه در نزول چه در صعود) داشته باشند. در واقع با مقایسه ارزش بازار میتوانید سهم‌های کوچک را شناسایی کنید و به اصطلاح وزن سهم‌ها را با هم مقایسه کنید. اگر ارزش بازار یک شرکت در حد 40 میلیارد تومان باشد، سهام بسیار کوچک است و میتواند با چالاکی زیادی رشد کند.
همین مسئله باعث میشود برخی از نمادهای کوچک روزهای متمادی صف خرید باشند اما سهم های سنگینی که ارزش بازار زیادی دارند به صورت آهسته رشد میکنند و کمتر شاهد صف خرید در آنها هستیم. در روند نزولی هم این قضیه تا حدی جریان دارد. به هر حال ارزش بازار به شما کمک میکند وزن سهم‌ها را با یکدیگر مقایسه کنید.
ارزش ذاتی سهم چیست؟
ارزش ذاتی یک سهم مفهومی گسترده در تحلیل بنیادی است که برای محاسبه آن روش های بسیار زیادی وجود دارد. تفاوت ارزش ذاتی با ارزش بازار یک شرکت کاملا مشخص است. ارزش بازار را عرضه و تقاضا مشخص کرده است اما ارزش ذاتی به ارزش واقعی شرکت و دارایی های آن معطوف است.
محاسبه ارزش ذاتی شرکت‌ها بستگی به نوع فعالیت شرکت دارد. برای مثال ارزش ذاتی شرکت های سرمایه گذاری، تولیدی، خدماتی و غیره با یکدیگر متفاوت است و هر کدام از این شرکت ها را باید باتوجه به نوع آن؛ به صورت جداگانه بررسی کرد. برای مثال برای شرکت های سرمایه گذاری محاسبه ناو سهم میتواند بهترین گزینه باشد.
از طرفی سود اوری و روند آن در محاسبه ارزش ذاتی یک سهم تاثیر گذار است. اما پیچیدگی محاسبه ارزش ذاتی باعث سردرگمی بسیاری از افراد می شود. بنابراین ما در ادامه با یک تقریب نه چندان دقیق، یک راه میانبر را به شما آموزش میدهیم که بتوانید خیلی سریع ارزش ذاتی یک سهم را بیابید.
البته تاکید میکنیم این روش برای برخی از شرکت ها قابل اطمینان نیست و در حالت کلی محاسبه ارزش داتی یک سهم بسیار کار پیچیده و وقت گیری است که آموزش ان نیازمند یک مقاله جداگانه دارد. اما به هر روی از این روش میتوانید برای مقایسه نمادها استفاده و در کل دید بهتری به شما بدهد که سرمایه گذاری شما در یک سهم چقدر ریسک دارد.
مقایسه ارزش بازار و ارزش ذاتی یک شرکت
در قسمت قبل با ارزش بازار یک شرکت بورسی آشنا شدید. اما این ارزشی که بازار برای شرکت مشخص کرده لزوما با ارزش ذاتی اون برابر نیست. اگرچه محاسبه ارزش ذاتی کمی پیچیده ست اما یک را ساده و البته نه چندان دقیق، استفاده از فاکتور “جمع حقوق صاحبان سهام” است.
جمع حقوق صاحبان سهام چیست؟
جمع حقوق صاحبان سهام یعنی اگر یک شرکت کلیه دارایی‌هایش را بفروش برساند و بدهی‌هایش را هم بدهد، این مقدار سرمایه برایش باقی می ماند که بین سهامدارهایش تقسیم کند. در واقع این بدترین سناریو برای یک شرکته که در صورت انحلال و ورشکستگی دچارش می شود. برای مشاهده این فاکتور به ترازنامه شرکت در سایت کدال مراجعه کنید. به آخرین اطلاعیه صورت وضعیت مالی شرکت مراجعه کنید و در قسمت ترازنامه، جمع حقوق صاحبان سهام را پیدا کنید. به تصویر زیر نگاه کنید.
جمع حقوق صاحبان سهام در واقع دارایی‌ها منهای بدهی‌های شرکت است. چیزی که اگر شرکت منحل شود، بین سهامدارها تقسیم میشود جمع حوق صاحبان سهام است. در ترازنامه اعداد به میلیون ریال درج شده است. در واقع 6 صفر باید جلوی این عدد قرار دهید.
مقایسه ارزش بازار و جمع حقوق صاحبان سهام
حال این عدد را با عدد ارزش بازار سهم مقایسه کنید. هر چقدر اختلاف بین ارزش بازار و جمع حقوق صاحبان سهام کمتر باشه (در شرایط عادی)، این سهم موقعیت بهتری برای خرید دارد. اگر سهمی ارزش بازار کمتری از جمع حقوق صاحبان سهام داشته باشه، در شرایط عادی واقعا برای خرید هیچ ریسکی ندارد و داری حباب منفی است. البته بیشتر بودن ارزش بازار دلیلی بر ریسک داشتن خرید یک سهم نیست. معمولا ارزش بازار، آینه انتظارات سهامداران از آینده یک شرکت است. اما میتوانید از ترفند ذکر شده برای مقایسه شرکت هایی که روند سودآوری مشابهی دارن استفاده کنید تا گزینه بهتری رو پیدا کنید.
نتیجه گیری
در این مقاله با ارزش بازار سهم و استفاده از آن در تحلیل بنیادی آشنا شدیم. دو کاربرد مهم ارزش بازار که در این مقاله به انها اشاره شد به قرار زیر است:
- مقایسه شرکت‌ها از نظر وزن و برآورد چالاکی آنها
- مقایسه آن با ارزش ذاتی برای برآورد ارزندگی سهم
توجه کنید برای برخی از شرکت های بورسی مثل شرکت های الکترونیکی (مرقام، انفرماتیک، رتاپ و …) نمیتوان چندان از روش گفته شده در این مقاله استفاده کرد. زیرا دارایی‌های این شرکت ها در واقع دانش آنها است و شاید دارایی هایی مثل زمین، سهام و تجهیزات نداشته باشند. به هر حال برای بسیاری از شرکت های تولیدی میتوان از این روش برای مقایسه ارزندگی سهم استفاده کرد.
